حاشیه ای بر یادداشت رییس سازمان نظام مهندسی ساختمان

هر زمانی که اخلاق چاشنی کار حرفه ای می شود ، وجدان آگاه و بیدار خود نمایی کرده و پدید آمدن آن میان مهندسان ، ساختمان سازی را به سمت ساختن جامعه ای سالم و ارزشمند سوق می دهد. این ضرورت انکار ناپذیری است که ماندگاری بناها و سازه ها را به دنبال خواهد داشت و ساختمان سازی در پناه آن به ساحل امنیت و استحکام می رسد

   مهندس سید مهدی هاشمی،رییس سازمان نظام مهندسی ساختمان کشور، یادداشتی در سایت این سازمان قرار داده که راجع به رعایت اخلاق حرفه ای است.

سخنان ایشان را در این آدرس می توانید مشاهده کنید:

http://www.irceo.net/fullstory.aspx?id=1218

   انتشار این یادداشت، که با هدف خاطر نشان کردن اهمیت اخلاق به حرفه ای های رشته ساختمان نوشته شده، به همراه اقدامات دیگری که در این سازمان به تازگی مشاهده گردیده، می تواند نشانگر رویکردی جدید در تنها سازمان مهندسی حرفه ای کشور باشد

***

در مورد این یادداشت دو نکته به ذهن حقیر می رسد که عرض می کنم:

-در این یادداشت آمده است:

   آموزش دانایی موتور اصلی رشد و توسعه در دنیای امروز است و آموزش مبتنی بر اخلاق ، شرط لازم برای دستیابی به توسعه پایدار است

    در این بخش، به نظر می رسد آقای هاشمی هدف اخلاق حرفه ای را توسعه پایدار فرض کرده است. مراد از اصطلاح توسعه پایدار،تعریف استراتژی ای است برای حفظ محیط زیست و منابع طبیعی برای جامعه، بویژه آیندگان. توسعه پایدار سعی دارد میان توسعه اقتصادی و محیط زیست به نفع جامعه تعادل ایجاد کند

محتوای این لینک را مشاهده کنید:

http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D9%87_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%A7

    ارزشهای موجب توسعه پایدار از جمله ارزشهایی است که یک مهندس و یا سازمان مهندسی باید بدان توجه کند. برای همین، این مهم در کدهای اخلاقی مهندسی مورد توجه واقع شده است. ولی این که اخلاق را مبنای آموزش قرار دهیم تا تنها به توسعه پایدار برسیم، تقلیل گرایی اخلاق به اخلاق زیستی است که برخلاف برخی متفکرین غربی مورد قبول ما نیست.

اخلاق، ارزشگذاری رفتار و صفات نفسانی انسان و بیان شیوه متصف شدن انسان به آن است برای رسیدن به سعادت انسان؛ که این سعادت را در عبودیت و بندگی، و رضایت حق تعالی می دانیم؛ و نه بهتر زیست کردن در این دنیا که با رشد اقتصادی و محافظت از محیط زیست و منابع ظبیعی تعریف می شود. اگر چه همه این ها ارزشمند است.

مراقب باشیم اصطلاحات فنی آنها،ناخواسته، با ساده نگری به معنای لغوی تعبیر نشود.

- در جای دیگری از این یادداشت آمده است:

تمام مواردی که ذکر شد به معنای انکار قریب به دو دهه تلاش مسئولین سازمان نظام مهندسی ساختمان نیست ، اما باید پذیرفت که در مسیر دستیابی به توسعه پایدار ، پایداری مقدم بر توسعه است. اما این پایداری محقق نمی شود مگر به جلب اعتماد و رسیدن به باوری مشترک و پذیرش و تسلیم در برابر حرفه ای گرایی و رویکرد به اخلاق حرفه ای

 پاورقی حقیر به این کلام خوب، علاوه بر همان اشکال توسعه پایدار، آن است که رسیدن به باور مشترک،پذیرش و تسلیم به حرفه گرایی و رویکرد مهندسان به اخلاق حرفه ای،حرف های خوبی است که چندان جدید به نظر نمی رسد. در مقالات دهه 60 کشورمان در مورد حرفه همین حرف های قشنگ را می بینیم. روزنامه ها و مجلات، و مصاحبه ها و سخنرانی ها پر است از کلام در اهمیت اخلاق و ضرورت آن

منتهی سؤال من به عنوان عضوی از هزاران عضو سازمان نظام مهندسی کشور و یا شهروندی از میلیون ها ایرانی، از رییس مهندسان ساختمان کشور که متوّلی به قول خودشان صنعت زیربنایی کشور است، آن است که در یادداشت خود بگوید که چه برآوردی از وضعیت اخلاقی حرفه ای های تحت امرش دارد؟ این که آیا تحقیقی در این مورد صورت داده است؟ چه طرح و برنامه ای برای آینده این سازمان منظور نظر دارد؟  و آیا مجموعه ای را مأمور کرده که به طور تخصصی به امر اخلاق بپردازد و گزارشات خود را به طور منظم خدمت آقای رییس و همراهان ارایه کند؟

   جناب رییس!  ما اکنون هیچ تصویری از وضعیت اخلاقی موجود در حرفه مهندسی ساختمان نداریم.

  ما هیچ کد اخلاقی یعنی همان اصول اخلاقی حرفه ای در سازمان نظام مهندسی ساختمان نداریم. سخن از امریکا نمی گویم که یک قرن پیش این مهم را انجام داده اند(به نوشته های قبلی حقیر در این صفحه با عنوان «کدهای اخلاقی مهندسی از چه زمانی وارد جوامع مهندسی شده اند» مراجعه کنید) ؛ بلکه سخنم کشورهایی همچون ویتنام و بنگلادش است که برای مهندسانشان اصول اخلاقی تدوین کرده اند. انجمن اخلاق حرفه ای دارند. کتاب دارند. آموزش می دهند و

  دانشگاه های مهندسی ما همه چیز می گویند جز اخلاق حرفه ای. ما حتی به اندازه سازمان های کنترل جمعیتی که الان آهسته آهسته دارند از دانشگاه ها خداحافظی می کنند، در  دانشگاه ها راجع به لزوم اخلاق حرفه ای سخن نگفته ایم. در همین آمریکای به اصطلاح غیر اخلاقی که به قول صدا و سیمای ما، فجایع اجتماعی مختلف در آن رخ می دهد؛ و ما نیز آن را برای مدت ها برجسته می کنیم؛ در دهه هفتاد میلادی، همین سازمان ها و انجمن های مهندسی بودند که با مشاهده مشکلات اخلاقی در حوزه صنعت، از دانشگاه ها و متخصصان خواستند که برای ترمیم و رشد اخلاق حرفه مهندسی دست به اقدام جدی بزنند و خود نیز به کمک دولت از آنها پشتیبانی کردند.

 خواهش حقیر آن است که دوستانتان یک پژوهش اجمالی و حداقلی راجع به اقدامات اخلاقی سازمان های مهندسی در کشورهای دیگر -حتی همسایگانی همچون کویت و قطر و امارات-بنمایند تا معلوم شود سازمان نظام مهندسی ساختمان کشور شیعی اسلامی با فرهنگ غنی ایرانی کجا است و دیگران کجا؟ خواهش بنده کمترین آن است که نه به عنوان رییس مهندسان ساختمان بلکه به عنوان نماینده مجلس شورای اسلامی بررسی بفرمایید که مراکز پزوهشی مرتبط با حرفه مهندسی هم اکنون چقدر بودجه دارند؟ ببینید آیا قادرند حتی حقوق همان اندک شمار کارمندانشان را پرداخت کنند؟ مراکز پژوهشی مرتبط با اخلاق که بماند

***

  حقیر ضمن اعلام خوشحالی بابت این یادداشت، امیدوارم رییس مذهبی سازمان نظام مهندسی مان، در یادداشت بعدی خود با ما به طور محسوس، و با همان حساسیت و دقت مهندسی، با آمار و ارقام از طرح ها و برنامه ها و اقدامات سازمان تحت امرش سخن بگویند و همانطور که در ابتدای یادداشت خود آورده اند، جامعه مهندسی ساختمان را نه به سمت ساختمان سازی، بلکه  به یک جامعه سالم و ارزشمند سوق دهند

بی صبرانه و مشناق منتظر آن یادداشت می نشینیم. انشاءالله