مطالبی درباره اخلاق مهندسی

در این صفحه سعی می شود اطلاعاتی راجع به این شاخه علمی به تدریج ارائه شود.

مطالبی درباره اخلاق مهندسی

در این صفحه سعی می شود اطلاعاتی راجع به این شاخه علمی به تدریج ارائه شود.

گزارش از میزگردی مهم: Engineering Ethics: Looking back and Looking forward

در سال 2011، انجمن اخلاق کاربردی و حرفه ای(APPE) میزگردی با عنوان «اخلاق مهندسی، نگاهی به گذشته و آینده» برگزار کرد. ویژگی این میزگرد مهم علاوه بر موضوع جالب میزگرد، حضور افرادی همچون مایکل دیویس، جزف هرکرت، مایکل پریچارد، راشل هالندر و ویزلیند از پیشگامان و معاریف اخلاق مهندسی است. گزارش این نشست را در ذیل این نوشته گذاشته ام. توصیه اکید می کنم که آن را مطالعه کنید. 

 

در بین سخنان حاضر در این جلسه، سخنان آقای دیویس مثل همیشه برای من بسیار  مفید بود. ایشان هشدار می دهد که علیرغم آن که موطن اخلاق مهندسی، آمریکای شمالی است، ولی آمریکایی ها برای آموزش و تربیت اساتید و پژوهشگران اخلاق مهندسی برنامه مدون و واحدی ندارند. درحالی که در خارج امریکا دانشگاه دلف هلند برنامه مدونی را طرح ریزی کرده و در حال اجرای آن است. او می گوید من این مطالب را اینجا می گویم تا کسانی پیدا شوند که امکاناتی فراهم کنند تا ما بتوانیم چنین کاری را در آمریکا انجام دهیم.

سپس ایشان برای چنین برنامه ای چند ویژگی تعریف می کنند. لطفا دقت بفرمایید:

1- پژوهشگران اخلاق مهندسی باید در مورد تاریخ و جامعه شناسی مهندسی آگاهی داشته باشند. درک مناسبی از مهندسی ( و اصول آن) داشته باشند.

2- این پژوهشگران باید قادر باشند که با جامعه مهندسان ارتباط برقرار کنند. خصوصا در مورد مشکلاتی که مهندسان با آنها دست و پنجه نرم می کنند. آقای دیویس می گوید اگرچه این ارتباط ساده به نظر می رسد ولی بسیار مشکل است. ( شبیه این سخن را در جلسه ای که با آقای دکتر قراملکی داشتم، ایشان نیز در ضمن خاطره ای بازگو کرد.) خیلی از پژوهشگران قادر به ایجاد این ارتباط نیستند.

3- این پزوهشگران باید آنقدر فلسفه بلد باشند که یا جزء فلاسفه محسوب بشوند یا حداقل یتوانند فلسفه را بفهمند و بدون ترس از فلاسفه آن را بکار ببرند.

 حقیر در همین وبلاگ مطلبی را نوشتم که البته مجله ای بدون اطلاع من عنوانی روی آن گذاشت و چاپ کرد . در آن مطلب اشاره ای به مصاحبه آقای بهادری نژاد کردم. در آن جا عرض کردم کار در حوزه اخلاق مهندسی بدون اطلاع و فهم فلسفه اخلاق ممکن نیست. آنجا گفتم که تدریس در دانشگاه مهندسی و کار مهندسی کردن دو مقوله جدا است. کما این که وقتی در یک سمینار ویژه اساتید مهندسی، حدود 4 ساعت از اخلاق مهندسی و مسایل آن گفتم، اساتید به من پیشنهاد کردند که آنها بهتر است اخلاق تدریس بخوانند تا اخلاق مهندسی؛ چون آنها در حقیقت کار مهندسی نمی کنند بلکه تنها استاد دروس مهندسین هستند. آقای دیویس تاکید دارد که فلاسفه اخلاق هم با دو شرط امکان ورورد به این حوزه را دارند. اول آن که با مهندسی، اصول و تاریخ آن آشنا باشند. ثانیا بتوانند با مهندسان ارتباط برقرار کنند. او تاکید می کند که این ارتباط بسیار سخت است.

اگر این سخنان را معتبر فرض کنیم، در این صورت استاد درس مهندسی که صرفا درس مهندسی می دهد و تجربه حرفه مهندسی ندارد، بدون الحاقاتی قادر نیست اخلاق مهندسی کار کند، همانطور که یک فیلسوف بدون الزامات یاد شده نمی تواند.

اگرچه اخلاق مهندسی در ایران، در قالب یک رشته دانشگاهی و در قالب یک موضوع پژوهشی همچنان در غربت بسر می برد و هنوز از مزرعه حاصلخیز علم ایران اسلامی سر بر نیاورده است، ولی امیدوارم این گزارش بتواند کمکی برای برنامه ریزان آموزش و پژوهش مهندسی و اخلاق تلقی شود. انشاءالله


دانلود گزارش نشست


نظرات 0 + ارسال نظر
برای نمایش آواتار خود در این وبلاگ در سایت Gravatar.com ثبت نام کنید. (راهنما)
ایمیل شما بعد از ثبت نمایش داده نخواهد شد