همانطور که برخی مخاطبان آشنایی دارند، من از سال 89 در حال تدریس درس دو واحدی اخلاق مهندسی هستم. در بین سالهای 92 تا 94 سعی می کردم که در برخی موضوعات ، دانشجویان کلاس ها را گروه بندی کرده و از آنها بخواهم موضوع مورد نظر را پیش یا پس از طرح مساله توسط من، مورد بررسی و تحلیل قرار داده و سپس نظر ارائه دهند. خوب، اشکال اصلی این روش، این بود که گروه های دانشجویی برای بحث باید و قت زیادی صرف می کردند. اضافه بر آن که پس از مباحثه درون گروهی، لازم بود نماینده آنها بررسی و نظر گروه را برای دیگران مطرح می کرد. خلاصه آن که زمان کلاس به شدت گرفته می شد. بدین خاطر در این ترم های اخیر به خاطر افزایشی که در حجم محتوای آموزشی داده بودم ، برخلاف روال قبلی فقط بعد از طرح اجمالی مساله از کل کلاس نظرخواهی می کردم. گاهی برای جلب مشارکت و افزایش انگیزه، حتی دانشجویان عادی و به ظاهر کم انگیزه را نیز به چالش می کشیدم و از آنها می خواستم نظر خود را حتما ارائه کنند. ولی دیگر از گروه های دانشجویی در کلاس خبری نبود.
ادامه مطلب ...درس اخلاق مهندسی در برخی دانشگاههای دنیا اجباری و در برخی دیگر اختیاری است. گاهی در دوره کارشناسی و کارشناسی ارشد و گاهی نیز دیده شده که در دوره دکتری نیز ارائه می شود. برای دوره کارشناسی، به دانشگاه هایی برخورده ام که این درس را برای اواخر دوره لحاظ کرده اند و البته موسساتی را نیز دیده ام که در طرح درسی خود اخلاق مهندسی را برای سالهای اول دوره در نظر گرفته اند. ادامه مطلب ...
طبق خبر صما، نظام‌نامه رفتار حرفه‌ای اخلاقی در مهندسی ساختمان توسط اسحاق جهانگیری معاون اول رییس جمهور ابلاغ شد.
جدای از اصطلاح جدید «نظام نامه اخلاقی»، برای دستورالعمل های بیست و شش گانه ی اعلام شده که در ادبیات اخلاق حرفه ای سابقه چندانی ندارد، طبق مصوبه هیأت دولت در تاریخ دوم اسفند ماه سال جاری قرار بود که نظام نامه مذکور با نظر خواهی از سازمان نظام مهندسی ساختمان و دیگر سازمان های مربوطه و با تصویب وزیر محترم راه و شهرسازی ابلاغ شود. شنیده ها نیز حاکی است طبق توافق شورای مرکزی نظام مهندسی ساختمان و وزارت خانه، قرار بوده تدوین کدهای اخلاقی-آیین نامه اخلاقی یا اصول اخلاقی- با همفکری و همکاری دو مجموعه صورت بگیرد.
لازم به توضیح است که در ابتدای ابلاغیه آمده است:«بدینوسیله مصادیق مذکور به شرح بندهای آتی ابلاغ تا در اشتغال به حرفه‌های مهندسی ۷ رشته موضوع ماده ۶ قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان و رشته‌های مرتبط با آن مورد رعایت قرار گیرد.»
و در مصوبه مورخه دوم اسفند ماه آمده است:«اصول اخلاق حرفه ای که همه اشخاص در ارایه خدمات مهندسی خود ملتزم به رعایت و لحاظ کردن ان هستند»
چند روز پیش چارچوب کدهای اخلاقی مهندسان ساختمان به تصویب هیأت دولت رسید.
این خبر برای من توأمان حامل دو وجه مثبت و منفی است. وجه مثبت اتفاق امروز، تصویب اولین اقدام جدی و رسمی جامعه مهندسی ایران برای داشتن کد اخلاقی- یا به تعبیری دیگر، آیین نامه یا منشور اخلاقی- است. به طور قطع، امروز در تاریخ علم اخلاق حرفه ای به عنوان روزی مهم ثبت خواهد شد؛ همان طور که روز تصویب اولین کد انجمن مهندسان عمران آمریکا در سال 1914 میلادی( یعنی بیش از یکصد سال گذشته) در حافظه اخلاق حرفه ای جهان قرار گرفت و ماندگار شد. شایسته است که این افتخار به نام شخص وزیر راه و شهرسازی، دکتر آخوندی ثبت شود.
ولی این احساس خشنودی دیری نمی پاید و جای خود را به ناراحتی و نگرانی داده و طعم تلخی را در کام من باقی می گذارد. چون با دیدن این چارچوب ارزشی و اعلام روش تدوین کدهای اخلاقی، سوالاتی چند مثل برق در جلوی دیدگانم رژه می روند. نمونه این سوالات در دو بخش صوری(فرمی) و محتوایی قابل تقسیم است.
ادامه مطلب ...مقالات مذکور نوشته خانم کریستل دیدیر(Christelle Didier)، استاد دانشمند و مشهور دانشگاه لیل فرانسه در حوزه اخلاق مهندسی است. در مقاله اول ابتدا به تاریخ حرفه مهندسی در اروپا و سپس تاریخ کدهای اخلاق مهندسی و در آخر به فعالیتهای انجمن های اروپایی در این حوزه پرداخته می شود. یکی از نکات جالب این مقاله، بیان تفاوت رویکردهای اروپا و آمریکا به اخلاق در حرفه مهندسی است. مقالات دیگر به طور خاص مربوط به فرانسه است. البته مقاله آنتونی پیکن را نیز اضافه کرده ام که اگرچه مربوط به خانم دیدیر نیست ولی به دلیل ارتباط با اخلاق و مهندسی در فرانسه، در لیست مقالات قرار داده شده است.
1- اخلاق مهندسی: چشم اندازهای اروپایی
2- اخلاق مهندسی در فرانسه از جنبه تاریخی
3- چرا اخلاق مهندسی در فرانسه وجود ندارد: برداشتی تاریخی
4- اخلاق مهندسی در دانشگاه کاتولیک لیل: پژوهش و تدریس در بافت اروپایی
5- اخلاق حرفه ای بدون حرفه: نگاهی فرانسوی به اخلاق مهندسی
6- مهندسان فرانسوی و تفکر اجتماعی-آنتونی پیکن
7-مقاله اخلاق مهندسی-کریستل دیدیر
÷